Oproep tot medewerking aan gierzwaluwtellingen in Amsterdam.
In juni van dit jaar start het gierzwaluwplatform Noord-Holland, in samenwerking met Landschap Noord-Holland, een vijfjarig inventarisatieproject van gierzwaluwen. Bij deze de oproep om mee te doen. De inventarisaties worden in ieder geval uitgevoerd in de stedelijke kernen van Amsterdam (Pijp en Jordaan), Amstelveen, Haarlem, Alkmaar, Heemskerk, Medemblik en Den Helder. Het streven is om deze kernen uit te breiden met Zaandam, Hoorn, Purmerend en Hilversum en ook in andere wijken van Amsterdam. Doel van het project is om voor het eerst, middels een steekproeftelling, een trend te achterhalen in de populatieontwikkeling van gierzwaluwen in onze provincie. In 2017 zal over het project een eindverslag verschijnen.
De inventarisaties/tellingen zullen plaatsvinden tussen 15 juni en 15 juli. Per jaar zal op drie avonden worden geteld. Als telmethode zal een gecombineerde methode worden gebruikt, die in 2011 door het Gierzwaluwplatform is uitgeprobeerd in Purmerend. Bij deze methode wordt vanaf een hoog punt geteld in een van te voren begrenst telgebied. In veel gevallen zal het daarbij om het centrum e.o. gaan, in Amstelveen en Amsterdam om stadswijken. Naast de inventarisaties vanaf een hoog punt zal ook een route gevolgd worden langs vastgestelde broedclusters. De inventarisaties zullen vijf jaar lang ieder jaar plaatsvinden.
Aanleiding voor het inventarisatieproject is de grote onduidelijkheid omtrent de populatieontwikkeling van gierzwaluwen in Nederland, ook in Noord-Holland. Volgens deskundigen is er de laatste decennia sprake van een drastische afname, maar deze is nooit met inventarisatiegegevens aangetoond. Onderzoek naar de populatieontwikkeling (nationaal, provinciaal of regionaal) heeft nooit eerder plaatsgevonden, omdat aan het inventariseren van gierzwaluwen een reeks van haken en ogen kleeft. Aangezien aan de veronderstelde achteruitgang geen harde telgegevens of zelfs trends gekoppeld kunnen worden, kan de gierzwaluw niet op de rode lijst worden geplaatst en blijven beschermingsmaatregelen gelegenheidsinitiatieven.
Om de impasse te doorbreken hebben het gierzwaluwplatform Noord-Holland en Landschap Noord-Holland een telmethode ontwikkeld, die trends in de populatieontwikkeling zichtbaar kunnen maken. Ook in Friesland is een project van start gegaan die de populatieontwikkeling in kaart probeert te brengen.
Amsterdamse vogelaars kunnen als vrijwillige teller aan het project meewerken. Dat kan door een groepje tellers te formeren in een van de Amsterdamse wijken, waarvan bekend is dat er gierzwaluwen broeden, of juist in een van de nieuwe wijken als IJburg. We streven daarbij naar een aantal van ten minste vier tellers per wijk. Het tellen zelf dient per avond met tenminste twee tellers te geschieden.
Mensen die vrezen met overig inventarisatiewerk in de knel te komen kunnen wij geruststellen. Behalve dat er slechts drie avonden per jaar en pas na 15 juni wordt geteld, is een prettige bijkomstigheid dat niemand er een vroege ochtend aan kwijt zal zijn waarop eigenlijk andere vogels zouden kunnen worden geïnventariseerd. Bovendien, gierzwaluwen tellen kan alleen bij mooi zomerweer, dus bij regen en wind blijft u lekker thuis. Wel moet u zich er van bewust zijn dat er tot en met 2016 wordt geteld, want we willen een trend vaststellen. U moet in deze periode dus wel beschikbaar zijn, of zorgen dat er voldoende mensen zijn die afwezigen kunnen vervangen. Alle nieuwe tellers zullen door het gierzwaluwplatform Noord-Holland en Landschap Noord-Holland worden geïnstrueerd. Op 15 juni 2012 zal tevens in het centrum van Alkmaar een gezamenlijke telling worden verricht waarbij de methode in de praktijk wordt gedemonstreerd. Wie zich aanmeldt zal hiervoor worden uitgenodigd en uiteraard ook de benodigde handleiding en telformulieren ontvangen.
Vogelwerkgroepen en individuele tellers kunnen zich voor hun medewerking melden bij:
Peter Mol, Landschap Noord-Holland; tel. 088-0064483/06-25557285, e-mail p.mol@landschapnoordholland.nl
