1. Inleiding
We hebben een actieve vereniging, dat bleek ook weer in het jaar 2012. Op verzoek van een paar ouders is een jeugdafdeling opgericht. De nieuwe website heeft zich wel bewezen, hij is aantrekkelijk omdat hij zo actueel is. De kracht is dat hij door diverse mensen wordt bijgehouden. Het gaat goed met het ledenbestand en de financiën. Jammer genoeg liggen de werkzaamheden aan het archief zo’n beetje stil, het moest een paar keer verhuizen en Jan van Blanken heeft zich teruggetrokken als archivaris. Op de cursus kwamen meer mensen dan ooit af. Er is flink geteld (dit jaar ook Gierzwaluwen) en geïnventariseerd, zelfs tegen vergoeding. Voor onze bijeenkomsten hebben we een nieuwe ruimte gevonden, een gezellige, aan de Eerste Helmersstraat 106M. Ons blad De Gierzwaluw viel weer vier keer in de bus, en op AVN wordt druk gediscussieerd. Vanuit de media is steeds meer belangstelling, er worden steeds meer verzoeken aan ons gedaan mee te werken aan televisieprogramma’s en krantenartikelen. Vooral de Halsbandparkiet mag zich in belangstelling verheugen. Ook op het gebied van bescherming zijn weer successen behaald. Onze circa 25 vrijwilligers hebben zich ook dit jaar weer van vele taken gekweten. Dank daarvoor!
2. Ledenbestand
In 2012 hebben zich 35 nieuwe leden aangemeld, hebben 18 mensen opgezegd en zijn vier leden overleden. We eindigden het jaar met 396 leden, een toename van 13 leden ten opzichte van begin 2012.
3. Bestuur
Het bestuur kwam in 2012 zes keer bij elkaar. Het bestond dit jaar uit dezelfde vijf bestuursleden als het jaar ervoor: Frank van Groen, voorzitter; Roely Bos, secretaris; Maarten Mooij, penningmeester; Jan van der Ben en Zweitse Scheeringa, algemene bestuursleden.
4. Activiteiten
Excursies, coördinatie Sanne Hirschler
In 2012 hebben 11 excursies plaatsgevonden, waarvan één weekendexcursie. Nog nooit hebben zoveel mensen als dit jaar deelgenomen aan excursies. Hoogtepunten dit jaar waren divers:
– Weekend Vlieland met vele vogels, afwisselend weer en veel gezelligheid.
– Excursie naar de Weerribben met als resultaat vele rietvogels, braamsluipers, een ringsnaveleend en nog vele andere soorten.
– Toendrarietgans, dwergsterns en een roodmus op Texel.
– Nog een keer Texel, dit keer de bestemming van de verrassingsexcursie. Met de steppeklapekster als absoluut hoogtepunt.
– Een avondexcursie naar het Leersumse Veld waar nachtzwaluwen zich goed lieten horen en zien.
– Een tweede avondexcursie in december om bosuilen te kijken in het Amsterdamse Bos. Arend de Jong kan ze zo goed nadoen dat de uilen vlakbij een kijkje komen nemen en zelfs terugroepen.
– Alle losse fiets- en auto-excursies. Zowel in en om Amsterdam als in de rest van Nederland.
En dat alles onder leiding van een groep enthousiaste excursieleiders die, ongeacht het weer, alle excursies op pad zijn gegaan.
Jeugdexcursies, coördinatie Roely Bos
Na een paar maanden van voorbereiding zijn we gestart met het begeleiden van jeugdexcursies, en in 2012 zijn er drie geweest: naar het Amsterdamse Bos, naar IJmuiden en naar Waterland. Er hebben zich specifieke jeugdexcursieleiders opgegeven, elk met zijn eigen specialiteit. Mijn hartelijke dank aan Annelies de Kleyn, Mark Kuiper en Jip Binsbergen.
Lezingen, coördinatie Jan van Til
17 januari 2012. Nieuwjaarsborrel + 1e voor-en-door-ledenavond.
Eerst houdt voorzitter Frank van Groen een nieuwjaarsrede.
Dan vindt er een bonte afwisseling plaats van de bijdragen van een tiental VWGA-leden. Ieder van hen laat een serie foto`s of films zien, voorzien van commentaar.
Frank Warendorf en Hanna Hirsch winnen de Gierzwaluw-trofee met hun bijdrage over bosuilen in het Beatrixpark. Alle aanwezigen worden getracteerd op een drankje.
21 februari 2012. Reis naar Tasmanië en Australië, lezing Eldert Groenewoud.
Dit keer toont vwga-lid Eldert het kleurrijke videoverslag van zijn laatste reis naar Tasmanië en Australië.
27 maart 2012. Zuidkapers en Portugese Oorlogsschepen, lezing Martijn de Jonge.
Beroepsfotograaf Martijn de Jonge laat veel mooie beelden zien afkomstig van diverse zeegebieden, zoals de straat van Gibraltar, de Ligurische Zee, de IJslandse Zee. Vogels komen aan bod, maar ook dieren als orka`s, potvissen, maanvissen, bultruggen….Martijn besluit met een reportage over vogels -veelal roofvogels- op een afvalterrein in Oman.
20 november 2012. VWGA op reis naar Extremadura in 2011, Lezing Sanne Hirschler.
De lezing, onder de animerende leiding van Sanne Hirschler, gaat over de reis die negentien vogelwerkgroepleden onder leiding van Mike Hirschler in het jaar 2011 naar de Extremadura in Spanje hebben gemaakt.
18 december 2012. Vogels zijn mooi omdat ze wegvliegen, Lezing Kester Freriks.
Schrijver en vogelliefhebber Kester Freriks houdt een lezing met als onderwerp: “Vogels zijn mooi omdat ze wegvliegen.” In deze lezing bespreekt Kester Freriks aan de hand van enkele befaamde vogelliefhebbers het geheim achter de fascinatie voor vogels.
Cursus, coördinatie Frank van Groen en Evert Pellenkoft
In het voorjaar van 2012 vond een cursus ‘vogels herkennen’ plaats, met de nadruk op de herkenning van zangvogels. De cursus bestond uit zes bijeenkomsten, één theorieavond en vijf excursies. Er namen een record-aantal van 51 mensen deel aan deze geslaagde cursus. Ook in het voorjaar van 2013 wordt weer een dergelijke cursus georganiseerd (nu weer gericht op roofvogels, eenden, meeuwen en steltlopers, net als in 2009 en 2011). Met zeker 41 deelnemers in 2013 blijkt dat er nog steeds grote vraag is naar een dergelijke instapcursus.
Veldwerk
Binnen het werkgebied van de VWGA werden in 2012 onderstaande gebieden geïnventariseerd op broedvogels.
- Eendrachtspark, Gerbrandypark, de Kuil, Ruige Riet, Erasmuspark en een deel van het Sloterpark door Philipp Derks
- Flevopark en Oostelijk havengebied door Ben Daemen
- Frankendael door Auke Jansen
- Hortus & Wertheimpark door Manuel Segond von Banchet en Jan Timmer
- Oosterpark door Ben Daemen, Hanneke van Aalst en Hester Schoute
- Rembrandtpark en Brettenzone door Teun van Dijk
- Westerpark & begraafplaats Sint Barbara door Evert Pellenkoft
- Omgeving Mirandabad door Zweitse Scheeringa
- Polderweggebied door Frank van Groen
- Zorgvlied door Zweitse Scheeringa en Frank van Groen
- Botshol door John van der Woude
- Diemerbos door Ann van Echtelt, Cathy Wiersema, Frank van Groen en Petra Snijder
- Diemerpark door Rob Baars, Silvan Laan, Edial Dekker en Lammert van der Veen
- Vier gebieden rond de Amstelveense Poel door Bram Heuseveldt, Erik de Vries, Henk Breij en Peter-Paul Boermans
- In het kader van het LSB project werden broedvogels op de Kinseldam geteld door Frank van Groen.
- In diverse gebieden rond Amsterdam telden vogelwerkgroepleden maandelijks ganzen en zwanen in het winterhalfjaar in het kader van de watervogelprojecten van SOVON.
- Binnen en buiten de ring Amsterdam werden watervogels geteld door diverse vogelwerkgroepleden.
- In het kader van MUS (Meetnet Urbane Soorten) werden diverse postcodegebieden binnen Groot Amsterdam bemonsterd.
- In januari en december werden Halsbandparkieten op slaapplaatsen geteld, in het kader van een landelijke simultaantelling. Speciaal voor de Grote Alexanderparkiet vond, alleen in Amsterdam, ook een dergelijke telling plaats.
- In augustus werd meegedaan aan de landelijke slaapplaatstelling van Reuzensterns. Hierover verscheen een artikel in De Gierzwaluw.
- De Commissie Veldwerk hield zich onder meer bezig met verslaglegging van broedvogeltellingen, het coördineren van tellingen van kolonievogels, het verzamelen van broedgevallen van zeldzame soorten en roofvogels in onze regio en het coördineren van slaapplaatstellingen.
De Gierzwaluw, coördinatie Ellen de Bruin
De vier nummers van jaargang 50 van De Gierzwaluw bevatten de volgende artikelen en verslagen:
– Inventarisatie Diemerpolder 2011 (Frank van Groen)
– Twintig jaar broedvogels Botshol (John van der Woude);
– Notulen Algemene Ledenvergadering 2012 (Roely Bos);
– Euro Birdwatch 2012 (Frank van Groen);
– Broedvogelinventarisaties in 2011 (Frank van Groen);
– Mijn roofvogels van Rob Bijlsma (boekrecensie door John van der Woude);
– Voorjaarsfenologie 2012 (Ellen de Bruin);
– Slaapplaatstellingen van Reuzensterns 2009-2012 (Edial Dekker);
– Elf jaar Holenduiven in de tuin (Frank Warendorf);
– Halsbandparkieten en strenge vorst – een hypothese (John van der Woude);
– Record aantal ganzen op slaapplaats Kinseldam (Frank van Groen);
– Sahel vs. Europa – oorzaken van achteruitgang in onze vogelstand (John van der Woude);
– Van Eiburg tot IJburg van Martin Melchers (boekrecensie door Frank van Groen).
In nummer 1 van de jaargang stond een fotocollage van de Zwarte Ibis, waargenomen in Waterland-Oost.
Jan van Til schreef een verslagen over de VWGA-lezing Zuidkapers en Portugese Oorlogsschepen, gegeven door Martijn de Jonge. Een verslag van de zevende Amsterdamse Big Day werd geschreven door Edial Dekker.
Frank van Groen schreef een verslag over de vogelcursus van 2012 en kondigde de cursus Vogels kijken 2013 aan. Ook beschreef hij de taakverdeling in de Commissie Veldwerk. John van der Woude plaatste een oproep voor het tellen van slaapplaatsen in de regio. Roely Bos schreef over de nieuw opgerichte jeugdvogelclub.
De waarnemingenrubriek en de literatuurrubriek Wat vinden de buren? werden verzorgd door resp. Auke Jansen en John van der Woude. Ellen de Bruin deed de redactie en Robert Heemskerk verzorgde de opmaak en de verzending.
Amsterdams VogelNet (AVN), moderator Ellen de Bruin
De e-mailgroep wordt actief gebruikt voor waarnemingen, oproepen en discussies over vogelzaken. De laatste zes jaar is het aantal abonnees stabiel te noemen, het schommelt tussen 375 en 395. Men kan zich aanmelden via een bericht naar Amsterdams_VogelNet-subscribe@yahoogroups.com. In geval van afwezigheid van Ellen fungeert Robert Heemskerk als moderator.
Laatst is het idee ontstaan jaarlijks een samenvatting te maken over de meest belangrijke cq. meest uitgebreid besproken onderwerpen. Het zou leuk zijn als iemand dit spontaan op zich zou nemen…
www.vogelsamsterdam.nl, coördinatie Janneke Vorst
In 2012 is de website van top tot teen vernieuwd.
De hosting is verhuisd naar provider De Heeg. Mac.Janneke heeft een Content Management Systeem geïnstalleerd en de basis voor de site gelegd. We werken nu met WordPress en daarom kan het bijhouden van de site door meerdere mensen gebeuren.
Dit heeft in heel korte tijd tot een goed functionerende, dynamische site geleid, waarop het laatste VWGA nieuws meteen te vinden is. Ook het plaatsen van een verslag met mooie foto’s van bijvoorbeeld een excursie kan nu direct na afloop.
Het werk aan de website is heel enthousiast opgepakt door een groepje mensen met een speciale vermelding voor Roely Bos. Zij schrijft niet alleen veel teksten, maar vernieuwt ook de foto op de homepage regelmatig met vogels van het seizoen.
Op die manier valt op www.vogelsamsterdam.nl altijd iets nieuws te zien en te beleven.
Uit de statistieken over 2012 valt te herleiden dat het aantal unieke bezoekers varieert tussen 70 en 170 per dag.
Waarnemingenrubriek, coördinatie Auke Jansen
Vanaf het 3e kwartaal 2007 heb ik met plezier de waarnemingenrubriek gemaakt.
Het 2e kwartaal 2013 zal mijn laatste zijn, zodat ik precies 6 jaar heb volbracht.
Het aantal ingevoerde waarnemingen en het aantal waarnemers steeg vooral de eerste jaren vlug op waarneming.nl
In dezelfde periode zag ik een afname van het gebruik van AVN. Toch bleef ook dit een belangrijke bron van informatie.
Vanaf een bepaald moment verscheen er op mijn export in Excel bij elke waarneming een directe link naar de melding op waarneming.nl. Dat scheelde mij een hoop tijd, wanneer ik een waarneming wilde natrekken.
Frans Klaassen zal de rubriek vanaf het 3e kwartaal 2013 gaan verzorgen. Ik wens hem daarbij veel genoegen.
Commissie bescherming, coördinatie Frank Warendorf
In juni verscheen een groot artikel in het blad Vogelnieuws van Vogelbescherming Nederland over raamslachtoffers en onze inspanningen om deze te voorkomen. Deze inspanningen zijn niet zonder resultaat gebleven. Het gevaarlijke spiegelgebouw op de Nieuwe Oosterbegraafplaats is in maart bijna geheel met planken betimmerd, nadat eind 2011 provisorisch bouwzeil was aangebracht. In de herfst is het gebouw verwijderd in verband met de beëindiging van de tentoonstelling. Ook op het Science Park werd succes geboekt. Na verschillende besprekingen met de beheerder van de studentenwoningen zijn eind november volgens de door ons opgegeven specificaties verticale strepen aangebracht op de glazen wanden van de binnenhoven. Voorkomen van gevaarlijke situaties is echter beter en goedkoper dan genezen. Daarom is in oktober een zienswijze ingediend met betrekking tot de conceptwelstandsnota De Schoonheid van Amsterdam 2013. In de zienswijze heeft de vogelwerkgroep aandacht gevraagd voor glasmarkering bij toepassing van transparant glas in de buitenruimte en ervoor gepleit reflecterend/spiegelend glas niet toe te staan. Dat ook windmolens slachtoffers onder vogels kunnen veroorzaken, is bekend. Verontrustend was dan ook een gemeentelijke windmolenvisie waarin een deel van de Brettenzone als kansrijke zone voor de plaatsing van enkele windmolens wordt aangewezen. In verband hiermee heeft de vogelwerkgroep op 16 mei een zienswijze ingediend. De gemeente is gewezen op de mogelijke lokale effecten op trekvogels en dringend verzocht om vervolgonderzoek te doen naar deze effecten en hierbij ook de lokale effecten op broed- en weidevogels te betrekken.
Tijdens het broedseizoen waren er weer verschillende verontrustende situaties, waarvan enkele hier worden genoemd. Op 19 april is ProRail benaderd in verband met het verstoren van nesten door het weghalen van braamstruweel langs het spoor van station Duivendrecht richting Bijlmer. Na herhaaldelijk aandringen kregen wij op 7 februari 2013 bericht dat er, omdat er na 15 maart was gesnoeid, wel een flora- en faunatoets zou moeten zijn uitgevoerd. Bij het dijkverbeteringsproject Holendrechterweg – Koningin Julianalaan werden nesten van meerkoeten geconstateerd op plaatsen waar gewerkt zou worden. Op 17 april heeft Waternet desgevraagd bevestigd dat de nesten zouden worden ontzien. Op 8 mei bleek dat desondanks veel te dicht bij een gemarkeerd nest was gemaaid. Waternet heeft daarop de instructie gegeven dat een persoon voor de trekker uit moet lopen om de chauffeur aan te geven waar de nesten zijn, zodat er ruim omheen gemaaid kan worden. Op 25 april is een melding gedaan bij de Landelijke Informatielijn van Rijkswaterstaat over jonge ganzen die op de vluchtstrook van de afslag A2/A9 richting Amersfoort terecht waren gekomen, vermoedelijk door een gat in het gaas dat daar geplaatst was om de ganzen te verhinderen de snelweg op te lopen. Op 10 mei zijn wij in actie gekomen naar aanleiding van een melding over grondwerken die in de gemeente Haarlemmermeer gaande waren op een terrein met een broedende kievit en rondlopende kievitpullen. Het betrof de aanleg van een onderdeel van het golfterrein Nieuwe Meer. De AID zag geen reden het werk stil te leggen. Als er een paaltje bij het kievitsnest zou worden gezet, was dat voldoende. Ook de pullen waren voor de AID geen aanleiding om in actie te komen. Uit de jurisprudentie blijkt dat grondverzet is toegestaan als de pullen worden verplaatst voordat met de werkzaamheden wordt gestart (ABRvS 21 maart 2012, LJN BV9463). Een zeer teleurstellende benadering. In de nabije omgeving was geen geschikt kievitenbiotoop.
In het voorgaande is gesproken over de AID, maar deze dienst bestond in 2012 niet meer. Overtredingen van de Flora- en faunawet moeten sinds 1 januari 2012 worden gemeld bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). De telefoonnummers staan op de website van de vogelwerkgroep in de rubriek Bescherming.
In het voorjaar hebben wij protest aangetekend tegen een roofvogelshow in het Amsterdamse Bos op 13 mei. Met toestemming van de beheerder van het bos zijn flyers uitgedeeld met informatie over de negatieve effecten van het houden en gebruiken van roofvogels op de roofvogelstand.
Eind juni 2012 heeft de Commissie Bescherming naar aanleiding van een klacht over de begrazing door schapen in Fase II van het Schinkelbos vastgesteld dat er een veel te intensieve begrazing had plaatsgevonden waardoor rietkanten waren verdwenen en de begroeiing volledig was afgegraasd. Mogelijk waren daardoor nesten vernield. Met de uitvoerder Onderhoud van het Amsterdamse Bos is afgesproken dat wij in het voorjaar van 2013 een broedvogelinventarisatie zullen uitvoeren en dat met ons zal worden overlegd voordat in 2013 opnieuw schapen worden ingezet. Ook zal dan worden besproken waar afrastering moet worden toegepast.
Ten slotte hadden wij bemoeienis met het ontwerp van Natuurmonumenten voor een vogelkijkpunt in IJdoorn.
<><><><><>
april 2013
