grutto’s zonder subsidie en het landje van
Shit. Ik heb er mijn handen aan vol. Figuurlijk gesproken dan. Achteraf gezien begon het met het einde van het melkquotum. Sommige melkveehouders verwelkomden 1 april 2015 als bevrijdingsdag. Ze bereidden zich goed voor op het feest: overal nieuwe stallen en tienduizenden koeien er bij.
En daar stroomt de melk! Helaas de domper: daar stort de melkprijs in en tegelijk schieten we door het fosfaatplafond. Het wat? In goed Nederlands: de shitgrens. Onze bestuurders hebben met ‘Brussel’ en de burgers afgesproken dat we niet meer dan 172,9 miljoen kilo fosfaat zouden produceren. Het werden er een twee miljoen meer. Dus gaat het fosfaat geregeld worden – voor mestrechten heb je grond nodig. Oei, daar knalt de ook grondprijs door het plafond.
Meer koeien, meer mest, sneller groeiend gras… hoe past onze nationale vogel, de grutto, er nog tussen?
Een nieuwe lente, een nieuw droom: geld verdienen aan vochtig, kruidenrijk grasland. Kan dat? Volgens mij wel. De tijd is er rijp voor. Nu zitten we in een race naar het putje: dure grond, veel melk die zo weinig oplevert, dat er voor menig ondernemer geen marge overblijft. Dat doen ze in Frankrijk in de met zoveel natuur gezegende heuvels en bergen misschien handiger. Prachtige kazen en kruidig vlees tegen dubbele of driedubbele prijzen voor de gourmand. De Comté en de biefstuk van de Fin gras du Mézenc zijn die driedubbele prijs waard dankzij…de kruiden in de wei! Het is de biodiversiteit in het gras die smaak en gezondheid geeft. En daar zit de Nederlandse consument met idealen en/of gouden creditkaart volgens mij op te wachten: zuivel en vlees met een topkwaliteit dankzij weiden vol bloemen en grutto’s.
Er is nog een probleem te tackelen: de dure grond dwingt de boer haast tot maximale productie. Als we nu eens die druk uit het systeem halen door rijke weiden goedkoop in gebruik te geven bij boeren die die prachtige Amstellandse streekproducten maken? Dan is het verhaal rond. Nog een paar nachtjes slapen, dan is de Stichting Duurzaam Agrarisch Natuurbeheer een feit. Die club gaat proberen grond en kaas voor de grutto’s te ritselen. De stip op de horizon: grutto’s zonder subsidie!
Het landje van onze Jan Geijsel wankelde ook al vanwege de fosfaat. Nergens in de omgeving is zoveel fosfaat in het water als bij het beroemde landje van. Het waterschap wilde het niet meer, dat spelen met vies water. Gelukkig heb ik het polderen nog niet verleerd. Met een voorstel het water wat minder lang op de weiden te laten staan, kunnen we door.
Maar wat als die steltkluten gaan broeden? Shit.
(toegevoegd door Roely Bos artikel uit NRC 4 maart 2016)
