Foto Theo van Lent
Steun het Aanvalsplan Grutto in de strijd tegen het grasfalt.
Zoals elk voorjaar tellen we voor Sovon – en nu ook de Amsterdamse Vogelatlas – weidevogels in Waterland. April is een leuke tijd, als teller zie je elke keer wel één of meer nieuwe jaarsoorten. Zoals op 9 april de eerste Huiszwaluw, prachtig te zien vanaf het ringdijkje van de Blijkmeer. Honderdvijftig meter verderop staat de boerderij met de grootste kolonie van de Amsterdamse regio, met de laatste jaren meer dan 100 nesten. Hoe mooi is dat? Ook Zomertalingen lieten zich die dag zien, net als een groepje Regenwulpen in Varkensland en een 20-tal Dwergmeeuwen boven het Kinselmeer.
Maar waar zijn de Kieviten? Het lijken er minder dan ooit, zo is de ervaring van meerdere tellers dit voorjaar. Helaas is dat niet zo verwonderlijk met de huidige dominantie van Engels raaigras in de Nederlandse weides. Kieviten houden niet zo van grasfalt. Het groeit te snel, is al gauw te lang en er is bar weinig voedsel te vinden. Hoe meer raaigras, hoe minder Kieviten.
Man Kievit
Die vuistregel gaat helaas vaak op. Vluchten naar maisakkers helpt de Kievit ook niet meer. Door het planten van giftige mais zijn er te weinig insecten om de kuikens te voeden. Ze verhongeren. De Kievit is niet de enige soort die wordt geraakt. De Kemphaan zijn we al zo goed als kwijt. En de aantallen Watersnip, Wulp en Grutto zijn in 40 jaar minimaal gehalveerd. Je hoeft geen biologie gestudeerd te hebben om te begrijpen dat dit dramatische cijfers zijn.
Hoe komen we aan al dat grasfalt? Overbemesting en diepe bemaling is het antwoord. In Waterland gaat het om onderbemalingen, waardoor de veenbodem extra snel oxideert en CO2 uitstoot. Over klimaatverandering gesproken... Het wordt tijd dat de politiek hier snel een einde aan maakt. Wel windmolens plaatsen maar niks aan grasfalt in veenweidegebied doen? Dat is dweilen met de kraan open.
Gelukkig is er een plan. Vogelbescherming Nederland heeft samen met Pieter Winsemius en Ferd Crone, It Fryske Gea en de Friese Milieu Federatie het Aanvalsplan Grutto opgesteld. Een plan dat door een aantal maatregelen het tij voor de Grutto en vele andere weidevogels moet keren. Het gaat daarbij om gerichte maatregelen in kansrijke gebieden wat betreft omvang en openheid, waterpeil, agrarisch beheer en predatorenbeheer. Wil je het Aanvalsplan Grutto steunen? Lees er meer over op de site van Vogelbescherming of teken hier direct de petitie: aanvalsplangrutto.nl.
Vogelbescherming brengt het plan in Den Haag onder de aandacht van de formerende partijen. Hopelijk leidt de gewenste nieuwe bestuurscultuur tot een einde aan het belonen van vervuiling en het tegenwerken van duurzaamheid. Wil de nieuwe Pieter Winsemius of Ed Nijpels binnen de VVD alsjeblieft snel opstaan? De laissez faire politiek van de laatste jaren heeft al genoeg kapotgemaakt. Door het plan op te nemen in het regeerakkoord kan de volgende regering laten zien dat het duurzaamheid en biodiversiteit serieus neemt. Op die manier kunnen bloemrijke weides met een ijle grasmat en vol met weidevogels lokaal weer terugkeren in het Nederlandse landschap.
Het is tijd dat Den Haag leiderschap toont en actie onderneemt. Alleen dan kunnen wij de komende decennia weer stijgende aantallen weidevogels noteren.
Frank van Groen en Tycho Fokkema
